Notre-Dame de Calais
Historiek
Laten wij eerst kennismaken met het historisch
verleden van de kerk.
Tot het einde van de 12de eeuw was Calais een
klein vissersdorpje met een natuurlijke haven
aan de monding van een rivier en was aldus een
moerassig gebied.
Later werd de stad  regelmatig met wallen
versterkt door de Graven van Boulogne en
omringd door kanalen die slotgrachten vormden.

De bouw van de oorspronkelijke kerk onder bevel
van Adrien de Wissant begon in 1214. De stad
telde toen 14.000 inwoners. Volgens dokumenten
werd de kerk Heilige Mariakerk genoemd en werd
in 1224 voltooid.
De oorspronkelijke kern  van de kerk zou
vermoedelijk de kruisbreuk in zandsteen zijn.
Toen was het gebouw rechthoekig met twee
torens aan de voorgevel die gelijkenis vertoonde
met de kruisbeuk van Sint Pieters.  Schietgaten
en 1,60m dikke muren geven duidelijk de
‘defensieve kenmerken’ aan.
Na 1224 deed ze dienst als parochiekerk en werd vanaf deze datum vergroot.
Het schip dateert van de 13de eeuw. De kerk werd voltooid gedurende de Engelse
bezetting (1347 – 1558). In 1346 werd Calais belegerd, de stervende burgers gaven zich over
aan de Engelse koning Edward III in 1347. (De dramatische omstandigheden worden herdacht
dankzij Rodin’s  bekende bronzen standbeeld “ de 6 Burgers van Calais” dat zich voor het
stadhuis bevindt.)
De Engelsen besloten de bestaande kerk zodanig te vergroten dat ze aan het einde van de
15de eeuw het belangrijkste godsdienstig gebouw  van de stad  geworden was.
Notre Dame behoorde toen tot het aartsbisdom van Canterburry.

Ambachtslui uit Vlaanderen dat toen bondgenoot van Engeland was, werden in dienst genomen
om het gebouw uit te breiden. De hogere kant van het schip, het koor alsook de kerktoren
werden in de lokale zandsteen gebouwd daar de steengroeven toen niet bereikbaar waren.
In 1558 bevrijdt het franse leger de stad. Calais en omgeving worden bekend als de
Herroverde Grondgebieden. Daar de Sint Nikolaaskerk vernield was, om later de Citadel te
worden, werd Notre Dame voorgoed de belangrijkste kerk van de stad.
In de 17de eeuw  werd de axiale kapel, opgedragen aan de Maagd Maria, toegevoegd. Met een
lengte van 88m kon de kerk van toen af aan 6.000 parochianen ontvangen.
Tijdens de Franse Revolutie werd de kerk hervormd in een ‘Tempel van de Wijsheid’ (toegewijd
aan de Godin van de Wijsheid), later deed ze dienst als opslagplaats alvorens terug aan de kerk
overhandigd te worden in 1802.
In 1863 start de Deken van Calais, aartspriester Lencquesaing, de gotische binnendekoratie
met plaasteren spitsbogen die de houten gewelven bedekken. De hoofdingang werd toen ook
herbouwd.
In het laatste deel van de 19de eeuw werden de binnenmuren eveneens met plaaster bedekt
en de westgevel omgevormd om de kerk de Tudorstijl te geven wat heel in trek was op dat
ogenblik.

Op 26 september 1944, enkele dagen voor de bevrijding van Calais, werd de kerk per vergissing
door een geallieerd bombardement bijna volledig vernield. De kerktoren stortte in op de
noordelijke dwarsbeuk. De parochianen werden na deze gebeurtenis opgevangen in de kapel
van de Maagd totdat een  ‘voorlopige kerk’ werd toegekend  in 1950.
De renovatie startte in 1945 met de kerktoren, de dwarsbeuk, het schip en een deel van het
meubilair.
Gelukkig start binnenkort een nieuwe fase van de restauratiewerken  ( met een budget van
8.000.000 euros) met de renovatie van het koor met het  prachtig 17meter hoge altaar dat
van de 17de eeuw dateert en eveneens de Kapel van de Maagd (achter deze muur).

DE BELANGRIJKSTE GEBEURTENISSEN AAN DE KERK VERBONDEN.

1911 : een plechtige massadienst ter herdenking van de slachtoffers van de onderzeeboot
‘Pluviose’ die op dramatische wijze voor de kust van Calais zonk.
7 april 1921 : het huwelijk van de toenmalige ‘Kapitein’ Charles de Gaulle met een jonge dame uit
Calais, Yvonne Verdroux werd in deze kerk opgedragen. Yvonne Verdroux werd hier eveneens
21 jaar voor deze gebeurtenis gedoopt.